بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله المعصومین المكرمین سیما بقیة الله الاعظم روحی و ارواح العالمین لتراب مقدمه الفدا فی العالمین واللعن علی اعدائهم و مخالفیهم و منكری فضائلهم و مناقبهم الی قیام یوم الدین.
دوستي و محبت اهل بيت مهترين عامل قرب به خداوند
بدون تردید، محبت و دوستی پیامبر اكرم حضرت محمد(ص) و امامان معصوم (ع) و فرزندان و ذریه ایشان از عوامل مهم برای تقرب به خدای متعال است؛ و لذا، روایات زیادی هم در این زمینه وارد شده كه مضمون آنها این است كه پیامبر اكرم و امامان (ع) از مردم خواستهاند كه با فرزندان آنان دوستی نمایند؛ که به عنوان نمونه، یك روایت را در اینجا ذكر میكنم.
از پیامبر اكرم (ص) روایت شده است كه فرمودند:
احبوا الله لما یغذوكم به من نعمۀ و احبونی لله عز وجل و احبوا قرابتی لی؛ [1] خدا را دوست بدارید به خاطر نعمتهایی كه به شما ارزانی داشته است و مرا هم دوست بدارید به جهت دوستی با خدا (چون من پیامبر الهی هستم) و به خاطر من با فرزندان من دوستی نمایید .
روز اول ذیقعده در سال 173 هجری به عنوان روز ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها)، ثبت شده است که البته، ما دقیقاً، به لحاظ سندی و تاریخی نمیدانیم که آیا واقعاً اول ماه ذی القعده، روز ولادت حضرت معصومه است یا خیر؛ اما به هر حال، میتوان روزی را به عنوان ولادت خانم فاطمه معصومه (سلام الله عليها) برای تکریم ایشان قائل شد.
البته تاریخ رحلت ایشان، در کتب تاریخی ثبت شده است که آن حضرت را در شهر ساوه مسموم کردند و بر اثر مسمومیت از زهر جفا، بیمار شدند و سرانجام در روز دهم ربیع الثانى و (بنا بر قولى دوازدهم ربيع الثانى) سال ٢٠١ هجرى پیش از آنكه دیدگان مباركش به دیدار برادر روشن شود، در شهر قم و با اندوه فراوان دیده از جهان فرو بست و ما مفتخریم که در این زمان، در جوار و خدمت این خانم و تحت عنایات ایشان، حمَله معالم اهل بیت شدهایم. ما به همین مناسبت چند مطلب را بیان میکنیم و امیدواریم که مورد توجه قرار گیرد:
قم پناهگاه شيعيان و مأوا و مسكن عالمان دين
مطلب اول این است که با وجود اينكه سنّ خانم حضرت فاطمه معصومه کم بوده،[2] اما دارای شخصیت عظیم القدری بوده است؛ به طوری که قبل از ولادت ایشان، طبق روایات صحیح، حضرت صادق (عليه السلام) فرمودند که دختری صالحه با اوصافی که دارند از فرزندان من در قم مدفون میشود و آنجا برای شیعیان پناهگاه است .
به همین خاطر، همیشه شهر مقدس قم در طول تاریخ، مأوا و مسكن عالمان و فقیهان و محدثان بسیار بزرگی، همانند اشعریون و ابن قولویه و صدوقین و دیگران بوده است و به خصوص در این زمان، حوزه علمیه با بركت و با عظمت قم در كنار قبر مقدس آن حضرت بر قرار گشته است که باغبانانی همچون آيت الله العظمي حائری یزدی و آيت الله العظمي محمد تقی خوانساری و آيت الله العظمي حجت و آيت الله العظمي بروجردی و دیگران داشته است و هم اكنون دنیای اسلام، بلكه جهان، از فیض و نورانیت این حوزه استفاده میكنند و علم و دانش از قم به سایر بلاد میرود و همه اینها از بركات قبر مطهر كریمه اهل بیت (ع) است.
احترام مراجع به حضرت معصومه (سلام الله عليها)
مطلب دوم آن است که مراجع بزرگی که نام آنها برده شد، احترام زیادی برای حضرت معصومه (سلام الله عليها) قائل بودند. من این خاطره را به یاد دارم که آيت الله العظمي بروجردی در ایام کهولت در اوقات درسشان مقید بودند که معمولاً، چهارشنبهها که به حرم مشرف میشدند، زیارتنامه حضرت را ایستاده بخوانند و بعد در کنار ضریح، مشغول عبادت و نماز بشوند. در ایامی هم که درس تعطیل بود، حداقل، یکبار در هفته، به حرم مشرف میشدند.
سایر بزرگان نیز به زیارت این خانم و برکات آن اهتمام داشتند؛ و ما نیز با تأسی به بزرگان دین، باید به ایشان توسل داشته باشیم، ومبادا خدای نکرده استخفافی در ذهن ما نسبت به مقام ایشان ایجاد شود که در زیارت ایشان آمده است: «فان لكِ عند الله شأناً من الشأن».
عظمت حضرت معصومه (س) در نزد آیت الله العظمی بروجردی
مطلب سوم نیز خاطرهای از مرحوم آیت الله بروجردی درباره جلالت و شوکت خانم است که همه مراجع تقلید در دنیای تشیع، خدمت گذار همین خاندان است و افتخار هم میکنند که خدمتگزاری ایشان را بپذیرند.
در زمان مرحوم آيت الله العظمي بروجردی، سعود بن عبدالعزیز به ایران آمد (سعود بن عبد العزیز پسر اول عبدالعزیز است و عبدالعزیز هم همان فردی بود که مذهب عربستان به سمت وهابی سوقداد) و فرستاده وزیر خارجه عربستان، به همراه وزیر خارجه ایران، سفیر ایران و وزیر دربار، خدمت آيت الله العظمي بروجردی آمدند و اظهار داشتند که آقای ملک سعود میخواهد خدمت شما برسد؛ اما مرحوم آيت الله العظمي بروجردی در همان بدو امر امتناع کردند.
خیلی از بزرگان تلاش کردند و حتی برخی از مراجع با ایشان صحبت کردند که شما مدافع تقریب بین مذاهب هستید و اگر آنها به قم بیایند و با شما ملاقات کنند، برای شیعه مایه اعتبار است. ایشان در پاسخ فرمودند که اگر پادشاه سعودی، به قم بیاید، به دیدن من میآید، ولی به زیارت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) نمیرود و اینکه یک پادشاه، به عنوان من، به قم وارد بشود و نسبت به خانم فاطمه معصومه(سلام الله عليها) بیاحترامی کند، هتک اهل بیت است و من به عنوان مرجع این مذهب، نمیتوانم تحمل کنم که مذهب، این گونه مورد هتک قرار بگیرد. بنابراین، ایشان به خاطر مقام خانم حضرت معصومه(سلام الله عليها) ملاقات با پادشاه عربستان را نپذیرفتند.
کرامات فاطمه معصومه (سلام الله عليها)
من به همه شما عزیزان سفارش میکنم که به حرم زیاد بروید. آقای فاطمی نیا نقل میکرد (این قصه واقعی است و آن شخص را هم میشناسم که تازه فوت کرده است) که یک طلبه آذری به قم آمده بود و تنها در مدرسه حجتیه زندگی میکرد که مریض میشود. بیماری و گرسنگی او در حدی بود که بیش از 24 ساعت هیچ چیزی نخورده بود. او در این وضعیت، لنگان لنگان خودش را به حرم حضرت معصومه (سلام الله عليها) میرساند. داخل حرم که میشود به خانم سلام میدهد و زیارت میکند و به ایشان میگوید: خانم، شما وقتی نمیتوانید اطرافتان را اداره کنید، این قدر آدم جمع نکنید!! من به قم آمدهام و 24 ساعت است که گرسنه هستم و سپس از حرم بیرون میرود.
ایشان نقل می کرد که با حال خرابی به مدرسه برگشتم و قصد داشتم که ترک تحصیل کنم و با خودم گفتم که این طلبگی چیزی برای ما نداشت و ما هم به جایی نمیرسیم؛ پس به دنبال کسب و کار برویم. وقتی وارد مدرسه شدم خادم مدرسه حجتیه به من گفت که از بیت آيت الله العظمي بروجردی آمده بودند و تو را میخواستند. من در ذهن خودم گفتم که آيت الله العظمي بروجردی با ما چه کار دارد! من یک طلبه گمنام هستم و حتما اشتباه شده است. اعتنایی نکردم و رفتم داخل حجره که دوباره خادم آمد و گفت: مگر من نگفتم که آيت الله العظمي بروجردی با شما کار دارد؟! خادم آيت الله العظمي بروجردی در مدرسه ایستاده و میخواهد شما را ببیند.
من هم پیش خادم رفتم که ایشان به من گفت: آقای فلانی شما هستید؟ آيت الله العظمي بروجردی می خواهد شما را ببیند!! من به همراه ایشان، به خانه آيت الله العظمي بروجردی رفتم و در حالی که خیلی خوشحال شده بودم، نشستم و دست ایشان را بوسیدم، وایشان با من، حال و احوالی کردند و گفتند، چه می خوانی؟ مدرسه در چه حالی است؟ و در همین زمان پاکتی را به من دادند. پاکت را گرفتم و دست آيت الله بروجردی را بوسیدم؛ ولی زمانی که داشتم از اتاق خارج میشدم آيت الله العظمي بروجردی گفت: آقای فلانی، وقتی که حرم که مشرف شدید با خانم مودب رفتار کنید!!
البته، همه اینها با هم ربط دارد و فاطمه معصومه(سلام الله عليها) با کیان مرجعیت و با این حوزه به هم وابسته است. طلبههای موفق چیزی که میخواستند رفتهاند و از ایشان گرفتهاند. تعلیم و تعلم جای خودش را دارد، ولی این علم را بیخودی به هر کسی نمیدهند.
طلبه باید زحمت بکشد و به عبارتی باید جان بکند، اما توفیق را خانم حضرت معصومه (سلام الله عليها) می تواند بدهد تا فهم را زیاد کند و توان علمی را بالا ببرد. خیلیها در عالم طلبگی بودند، ولی مجبور شدند که آن را رها کنند.
این خانم میتواند حامی همه ما باشد و ما نباید دست از دامن ایشان برداریم. بزرگانی بودند که روزانه به زیارت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) میرفتند و کسانی را ما دیدهایم که وارد حرم و کنار ضریح نمیرفتند و میگفتند ما نامحرم هستیم!! همین بیرون و در همان دم رواق میایستادند و زیارت میکردند.
مرحوم حاج شیخ عبد الكريم حائري، در زمان رضاخان دچار مشکلات مالی بودند و گاهی شش ماه میگذشت و ایشان نمیتوانست به طلبهها شهریه بدهد؛ اما ایشان با توسل به این بی بی و اهل بیت، کارش را به پیش برده است؛ فلذا در رفتن به حرم و زیارت این بانو باید مقید باشید و لااقل هفتگی به زیارت ایشان بروید و باید متوجه باشید که کجا ایستادهاید. خانم حضرت معصومه (سلام الله عليها) زنده است و باید بدانید که وقتی شما حرم میروید مثل این است که به خانه حضرت معصو مه (سلام الله عليها) وارد شدید. ایشان دختر موسی بن جعفر (عليهما السلام) است و اگر یک سفارش به آقا امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف که کل مقدرات عالم در دست اوست، داشته باشد، همه مشکلات شما حل میشود.
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند آیا شود که گوشه چشمی به ما کنند
ما الان نزدیک پنجاه سال است که در این شهر هستیم، و به چشم خودمان خیلی کرامات را دیدیم. ما مریضیهایِ صعب العلاجی و سرطانهای عجیب و غریبی را ما دیدهایم که این خانم شفا داده است. این خانم، مقام ارجمندی و والایی دارد. کسانی بودند که وقتی میخواستند مشهد مشرف شوند اول زیارت خانم فاطمه معصومه (سلام الله عليها)میرفتند و از ایشان کسب اجازه میکردند. ایشان گوهری است که خدا در دامن ما گذاشته و پشتوانه حوزه است؛ حوزهای که خدا میداند چه مشکلاتی بر آن گذشته است.
ما روایاتی داریم که قم در آخر زمان، پناه شیعیان است و همه به برکت این خانم است. حرم خانم فاطمه معصومه (سلام الله عليها)، حرم اهل بیت است. خدای متعال ايشان را واسطه فیض خود قرار داده است؛ همان گونه كه امامان ما این چنین بودند تمام شیعیان عالم، خاصه شیعیان ایران و بالاخص ساكنان جوار قبرش از فیض او بهرههای فراوانی برده و میبرند.
بنابراین باید شأن و قدر ایشان را متوجه باشیم و سعی کنیم که از این خرمن فیض، توشه بگیریم.
والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته
[1] . ر.ک: بحارالانوار، ج17، ص 14، ح28؛ امالی شیخ صدوق، ص 446، ح 597.
[2] . عمر شریف حضرت فاطمه معصومه (س) 27سال بوده است.