بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمد لله رب العالمین ، و صلی الله علی سیدنا محمد(ص) و آله المعصومین المکرمین ولا سیما بقیة الله الاعظم روحی و ارواح العالمین له الفداء»
انتظار فرج و مذاهب مختلف
در ماه مبارک شعبان و در آستانه ولادت با سعادت قطب عالم امکان بقیة الله الاعظم حجة بن الحسن المهدی (عج) روحی و اروحنا العالمین له الفداء هستیم. یکی از ثروت های بسیار مهمی که ما و مکتب ما دارد وجود مقدس حجة بن الحسن و انتظار فرج است. دیگران این امتیاز را ندارند هرچند ظهور آقا در آخر الزمان و تشکیل دولت عدل و اقامه عدل و حق، تنها در مكتب شیعه مطرح نشده است، بلکه روایاتی که در مذاهب مختلف اهل تسنن بر همین معنا دلالت می کند؛ حتی نام مبارک حضرت هم در آن روايات آمده است. و نيز در منابع آنها تصريح شده آن امام از نسل آل رسول (ص) و آل زهرا(س) است. حتی انتظار، اعتقادی است که در ادیان دیگر هم وجود دارد یعنی مسیحیت هم منتظر است که در آخرالزمان عیسی (ع) ظهور کند و اقامه عدل را داشته باشد. حتي در دین یهود و آئین زرتشت پیش بینی شده که در آخرالزمان باید اقامه عدل و حق به وقوع بپیوندد و تحقق پیدا کند.
همدلي براي ياري امام عصر
نكته دوم: چرا امروز وجود مقدس حضرت در پرده غیبت است، و ما نمی توانیم توفیقی که گذشتگان، در زمان حضور ائمه (ع) داشتند، داشته باشیم و از حضور مبارک و پر فیض آن حضرت مستفیض شویم؟ مرحوم خواجه نصیر الدین طوسی در پاسخ به اين پرسش، می فرماید: « وجوده لطف، وتصرفه لطف آخر، وعدمه منا.[1]» نکتهای كه خواجه بیان می کند، این که وجود امام حتی اگر در پرده غیبت هم باشد، لطف است. مثل خورشیدی که در پس پرده ابرها مخفی شده، اما تاثیرگذاری خود را بر عالم وجود خواهد داشت. آنچه در این عالم می گذرد به دست مبارك و با تصرف و عنایات ایشان انجام میشود و اگر نازی کند در هم فروریزند جنبش ها این هم یک مطلب مسلم در عقیده ما است.
عدم حضور امام زمان از ناحيه ما
نكته سوم: خواجه نصير الدين طوسي در پاسخ به اين پرسش ميگويد: «غیبته منا» اگر امام در پرده غیبت است و اگر امام در حالت حضور نیست به خاطر آن است که ما مشکل داریم. چرا امام در پرده غیبت نهان شد؟ روزگاری که پدر بزرگوار ایشان حضرت عسکری یا امام هادی در قلعه نظامی و پادگان در سامرا بود محبوس بودند، حضرت عسکری اصلا از این پادگان خارج نشد. در بین ائمه اطهار – عليهم السلام- حضرت عسکری تنها امامی است که به حج مشرف نشدند؛ چرا كه محصور بودند و البته امام هادی نيز مقدار زیادی از عمر شریفشان در همین حصر و زندان گذشت. کسانی که در آن روز پیرو ولایت اهل بیت بودند، توان و قدرت یا آگاهی لازم را نداشتند که از امام خودشان دفاع؛ و بتوانند پذیرای امام باشند. خداوند این ذخیره را در پرده غیبت نهان کرده تا زمانی که ما آمادگی لازم برای بهرهمند شدن از فیوضات حضرتش شویم؛ و تا زمانی که این آمادگی در ما پیدا نشود و نتوانیم آن بهره لازم را ببريم، این غیبت ادامه خواهد داشت. البته بايد دانست، تنها ما از عنايات حضرت برخودار نميشويم، بلكه همه جهان بهره لازم را از فیوضات حضرتش خواهند برد.
انتظار فرج بهترين اعمال
در دوران غیبت بزرگترین عبادت که برای ما مقرر شده انتظار فرج است. نه تنها ما منتظر فرج آن حضرت هستيم، بلكه رسول اکرم (ص) نيز جزء منتظرین حضرت مهدی (عج) بودند. و همچنين حضرت صدیقه طاهره (س) در خطبه مسجد خود به انتظار فرج اشاره ميكنند، حضرت بعد از آن که با مهاجر و انصار در مسجد پیغمبر محاجه می کنند و با بی منطقی ها آنها روبرو می شوند در آخرین جمله ميفرمايند: « وانتظروا انا منتظرون » ما در انتظار فرج آن حضرت مينشينيم و صبر می کنیم. همچنين امام صادق (عليه السلام) هم انتظار فرج حضرتش را ميكشيدند و در روايني ميفرمايند: کسي که در حال انتظار فرج ظهور امام مهدي - عجل الله تعالي فرجه الشريف- بميرد، مانند کسي است که در محضر قائم - عجل الله تعالي فرجه الشريف- درخيمه آن حضرت است. سپس فرمود: نه، بلکه، پاداش او همانند پاداش کسي است که با شمشير در رکاب رسول خدا صلي الله عليه وآله با شهادت رسيده است.[2]
معناي انتظار و پيروي از امام زمان
اما توجه داشته باشید انتظار یک عقیده نیست، بلکه یک مکتب است ما مفتخریم که از مسلك و مشرب انتظار برخوردار هستیم. براي اينكه از منتظران واقعي باشيم، ابتدا بايد بدانيم انتظار فرج به چه معنا است؟
مثلا اگر انسان انتظار داشته باشد امروز به خانه مهمان ميآيد، شخصی كه منتظر مهمان است برای مهمان چه میکند خواه ناخواه خود را آماده میکند تا وقتی مهمانها داخل منزل شدند چیزی کم و کسر نباشد. حال شخصي كه متنظر مهمان است و انتظار مهمان را می کشد تا از او پذیرایی کند، اين گونه است. عین این مثال را میتوانیم در مکتب انتظار پیاده کنیم. از شما عزیزان و از خودم سوال میکنم، اگر منتظر مهدی- عجل الله تعالي فرجه الشريف- و منتظر منجی هستیم، يعني منتظر هستیم که آقا بیاید، تهیّأ و آمادگی ما برای آمدن حضرتش چه مقدار است؟ چه مقدار ما آماده ایم حضرت بیاید ظهور بکند.
معروف است که می گویند شخصي همیشه دعا می کرد که خدایا: فرج آقا حضرت حجة بن الحسن را برسان و خیلی مصرانه اين دعا را مطرح و گاهی هم توسل پیدا میکرد. گاهی از اوقات كه می خواهند به افراد تنبه بدهند، افرادی که یک قدم نزدیک شوند گاهی توجهات خاصی شامل آنها می شود، لذا به اين شخص خواستند تنبه بدهند. هنوز ازدواج نکرده بود در عالم رویا دید زندگی خوبي مرتب کرده و به خواستگاري رفته و موجبات ازدواجش فراهم و مهيا شده است؛ در خانه را زدند و پیغام آوردند که آقا - عجل الله تعالي فرجه الشريف- ظهور کردند و تو را خواستند و طلب کردند بيا تا برویم.
گفت: امشب شب عروسی و مجلس جشن من است، خدمت آقا سلام برسانید، من خيلي زود خدمتشان میرسم. با عجله مشغول کاراهایش شد. مدتی طول کشید دوباره شخص آمد و درب خانه را زد و گفت: آقا می فرمایند بیا.
این شخص تامل کرد وگفت: خدمت آقا سلام برسانید، من خيلي زود خدمتشان میرسم.
براي مرتبه سوم شخص آمد گفت: آقا می فرمایند ما می خواهیم حرکت کنیم، بیا.
این شخص تعلل کرد در این زمان از خواب بیدار شد. متوجه شد چه خطايي از او سر زده و گریه کرد. گفت: یک عمری انتظار فرج را داشتیم، اينك با اين رويا به ما نشان دادند که سر یک مساله پیش پا افتاده حجاب بین ما و امام زمان ایجاد شده است.
حجاب حايل بين ما و امام عصر(ع)
عزیزان در زندگی و كسب وكارهای ما بین ما و آقا حجة بن الحسن حجابهايي وجود دارد، این حجابها حايل ميشود و نمی گذارد ما تهیأ لازم را داشته باشیم؛ هر چند ما با زبان، تمنا و آرزو هميشه دعا می کنیم آقا حجة بن الحسن- عجل الله تعالي فرجه الشريف- تشريف بياورد؛ اما اگر حجة بن الحسن- عجل الله تعالي فرجه الشريف- تشريف آورد، آمادگی براي ظهور حضرت را داریم؟ آيا مهیا برای پذیرش حکومت حضرت هستیم؟
تعلقات به دنيا، حجاب ما
اگر علاقه ما به دنیا، خانواده، همسر، فرزند، مال، زندگی بیش از امام زمان باشد ما حجاب داریم و لنگی داریم. اگر این ایمان و آمادگي لازم در تحقق پيدا كرده[3] آيا نسبت به ساختن جامعه و تهيا و آماده شدن جامعه تلاش كافي كردهايم؟ كه اگر روزی که پرده غیبت كنار رفت تک تک افراد جامعه مهیا هستند؟! ما متعهدیم، و وظیفه جهادی ما است همچنان که در جنگ و میدان مبارزه باید تهیا و آمادگي لازم بري نبرد با دشمنان را داشته باشیم، در جهات عقیدتی هم باید این آمادگي را در سطح جامعه ایجاد کنیم. ما نمی توانیم خودمان را اصلاح کنیم اما خانواده ما اصلاح نشود، محله و شهرمان اصلاح نشده بماند. « كلكم راع وكلكم مسؤول عن رعيته[4]» همه ما نسبت به یکدیگر وظیفه شبانی داریم و نيز همه ما نسبت به یکدیگر مسئولیت داریم؛ بنابراین سعی کنیم جامعه را بسازیم و مرزهای عقیدتی در جامعه را حفظ کنیم، همچنان که مرزهای جغرافیایی و مرزهای زمینی را حفظ می کنیم و نمی گذاریم دشمنان اسلام و تشیع به این خاک نگاه سوء بکنند؛ مرزهای عقیدتی هم حفاظت لازم دارد، جامعه باید جامعه امام زمانی شود تا امام زمان ظهور کند. صرف گفتن «يا حجة بن الحسن» و لغلغه لسان نباشد و تنها به دعا اكتفا نكنيم، بلكه بايد زندگی ما بو و رائحه ای از وجود امام زمان داشته باشد، تا مصداق منتظر ظهور منجی باشيم.
امام زمان و عمل به واقع
بايد به يك نكته مهم توجه داشت و آن اينكه همه ائمه اطهار بر طبق ظاهر عمل می کردند، یعنی حتی در زمان رسول اکرم (ص) اگر شخصي باطن او خراب بود و ظاهر درستی داشت، متعرض او نمی شدند، مثلا در جنگ هم می آمد ولي آهسته فرار می کرد. اما در بين ائمه اطهار تنها وجود مقدس حجة بن الحسن که اگر انشا الله تشريف بياورند، بر اساس واقع حکم می کنند. مثلا الان خانهای که من در آن می نشینم این زمینی که الان خانه من در آن بنا شده، اگر حجة ابن الحسن- عجل الله تعالي فرجه الشريف- تشريف آوردند و فرمود: این خانه مال تو نیست، این خانه پانصد سال پیش مال چهار تا بچه یتیم بوده غصب شده، لذا این خانه دست به دست گشته تا امروز و براي شما نیست، از اینجا بلند شويد؛ يا بفرمايد این ثروت مال تو نیست، بايد به صاحب اصلي آن برگردانيد. ايشان مامور به واقع هستند، آیا ما بخاطر امام زمان از آنچه که در دست ما هست خواهیم گذشت و میگذریم؟
از آنجا كه شما افرادی هستید که جان در کف گرفتید و آماده دفاع از کیان اسلام و تشیع هستيد و در مقابل کسانی که در واقع به جنگ تشیع آمده بودند ایستادید قطرات خون شما توانست مملکت شیعه و مملکت امام زمان را حفظ کند و نگذاشتيد یک وجب از این خاک به دست صدام و کسانی که عناد با تشیع دارند، بیفتد؛ براي شما كه دوران جنگ تحمیلی تجربه را دارید این مطالب را عرضه می کنم: وظیفه داریم مسلك و مشرب انتظار را بسازیم و بايد ساختن را از خود شروع کنیم و خودمان را بسازیم. و لو اگر حجة ابن الحسن يك ساعت ديگر و يا يك روز ديگر و يا ... ظهور کردند آماده باشیم و برای کمک و ياري کردن به حضرت هیچ حالت منتظرهای نداشته باشیم. حجاب و مانعي بین ما و حضرتش وجود نداشته باشد و حجابها را یک یک از بین ببریم.
آمادگي براي ياري امام عصر
نکته پاياني، در مکتب انتظار، حرکت منفی نیست حرکت مثبت است، آقا امام زمان (عج) ظهور می کنند اما زمانی که زیرساخت های جامعه حتی از نظر فکری، سطح آگاهی جامعه به حدی باشد که پذیرای اقامه عدل باشد. گاهی از اوقات برای دیگران عدل و عدالت را میپسندیم، اما وقتی بخاطر اقامه عدل متعرض احوال ما شوند ناراضی میشویم. باید آگاهی جامعه به حدی برسد که پذیرای عدل باشد، زمان امیرالمومنین (ع) هرچه حضرت فریاد میزد « من ضاق عليه العدل فالجور عليه أضيق [5]» کسی که تحمل عدالت را ندارد تحمل ظلم برایش مشکل تراست. شما تاريخ را مشاهده كنيد: جامعه علی ابن ابیطالب را تحمل نکرد، حتی اصحاب نزدیک آن حضرت تحمل نکردند و به سوی معاویه رفتند، لذا مجبور به تحمل ظلمي مضاعف و بيشتر شدند. جامعه باید تحمل عدل را پیدا کند ابتدا بايد تك تك افراد خود را بسازند و سپس در سطح جامعه عدل را باید استوار کرد. و این جمله ای که امام بزرگوار امت می فرمودند :«ما همه در انتظار فرج داريم و بايد در اين انتظار در سطح جامعه و ساختن جامعه، خـدمت كنيم. انتظار فرج ، انتظار قدرت اسلام است و ما بايد كوشش كنيم تا قدرت اسلام در عالم تحقق پيدا بكند و مقدمات ظهورانشاءالله تهيه بشود. » ما فقط در حد حرف انتظار فرج نداشته باشیم، بلكه انشا الله در مقام عمل بتوانیم فرمایش امام راحل(ره) را به کار بگیریم. امیدواریم خداوند انشاء الله این عید سعید را بر همه ما مبارک کند و عیدی ما را در این اعیاد شعبانیه فرج اسلام و مسلمین و اهل بیت (ع) قرار دهد و برکات مبارک حجة ابن الحسن (عج) و اهل بیت را شامل مجموعه ما، فرد فرد مملکت ما، آب و خاک ما، نظام ما، رهبر ما و همه کسانی که در این مسیر تلاش می کنند، بفرمایند.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته.
.[1] خواجه نصيرالدين طوسي، تجريد الاعتقاد ، المقصد الخامس ، المسألة الأولى .
.[2] شيخ صدوق، كمال الدين و تمام النعمة، ص334، ح5؛ محمد بن ابراهيم النعماني، ص92، ص21؛ بحار الانوار، ج52، الباب فضل انتظار الفرج ومدح الشيعة في زمان الغيبة، ص129، ح24
.[3]البته تذكر اين نكته لازم است مسلماً در بین شیعه کسانی بودند که این آمادگی را داشتند که نسبت به حضرت عشق می ورزیدند نسبت به پدر بزرگوارشان وفادار هستند.
.[4] مسند احمد، ج2، ص 54 و ص111؛ بخاري، صحيح البخاري، ج1، ص215. احمدبن حنبل،
.[5] نهج البلاغه(شيخ محمد عبده)، ج1، خطبه15، ص46.