بیانات اخلاقی حضرت آیت الله علوی بروجردی مدظله العالی بعد از درس خارج فقه
بسم الله الرحمن الرحیم
حضرت معصومه(س)، سرچشمه عنایات
دهم ربیعالثانی سالروز رحلت شهادتگونه حضرت فاطمه معصومه ـسلاماللهعلیهاـ است. ما مرهون عنایات آن بانو هستیم. بزرگان و علما توجه خاصی به آن حضرت داشتند. سعی کنیم که هیچگاه رابطه خود را با حضرت معصومه ـسلاماللهعلیهاـ قطع نکنیم؛ هر هفته به زیارت آن بانو برویم و عرض ادب کنیم. از دور سلام دادن، کافی نیست؛ اهتمام داشته باشیم که حتماً به زیارت برویم.
کارهای بسیاری از حضرت معصومه ـسلاماللهعلیهاـ برمیآید. بسیاری از بزرگان و مراجع، عنایات فراوانی از این بانو دیدهاند. برای نمونه، در دوران بسیار سخت رضاخانی که حوزه در حال از هم پاشیدن بود و پول نمیرسید، حاج شیخ عبدالکریم حائری، مرجع بزرگوار شیعه، با توسل به حضرت معصومه ـسلاماللهعلیهاـ این حوزه را گرداندند. حوزه علمیه با عنایت آن حضرت است که پابرجا مانده است. این بانو، باب توسل به همه اهلبیت است.
عالم بیعمل، موجب آزار اهل جهنم
پیامبر اکرم ـصلیاللهعلیهوآلهـ فرمودهاند: عن سليم بن قيس الهلالي قال : سمعت أمير المؤمنين عليه السلام يحدث عن النبي صلى الله عليه وآله أنه قال في كلام له : العلماء رجلان : رجل عالم آخذ بعلمه فهذا ناج وعالم تارك لعلمه فهذا هالك ، وإن أهل النار ليتأذون من ريح العالم التارك لعلمه ، وإن أشد أهل النار ندامة وحسرة رجل دعا عبدا إلى الله فاستجاب له وقبل منه فأطاع الله فأدخله الله الجنة وأدخل الداعي النار بتركه علمه واتباعه الهوى وطول الأمل ، أما اتباع الهوى فيصد عن الحق وطول الامل ينسي الآخرة. دانشمندان دو گونه اند: دانشمندى كه به علم خود عمل مى كند و این رستگار است، و دانشمندى كه علمش را كنار مى گذارد و این هلاك شده است، و دوزخیان از بوى گند عالم بى عمل در اذیّت و رنج اند، و در میان دوزخیان ندامت و حسرت آنكس شدیدتر است كه بنده اى را به خدا دعوت كند او دعوت وى را اجابت كند و بپذیرد و خدا را اطاعت كند و خدا او را به بهشت درآورد، و خود دعوت كننده به سبب عمل نكردن به علم خود و پیروى هوى و هوس و آرزوى دراز به دوزخ درآید. پیروى از هوى و هوس از حق باز مى دارد و درازى آرزو آخرت را از یاد مى برد.[1]
اهل جهنم، از همه گونه هستند: زورگو؛ قاتل؛ دزد؛ و ... . همه اینها از بوی عالم بیعمل اذیت میشوند. عالمی که علم خود را به دیگران عرضه میکند، اما خود به آن عمل نمیکند، وارد جهنم میشود. حتی در روایت هست که گاهی همین کسانی که به وسیله عالمی هدایت شدهاند و به بهشت رفتهاند، از آنجا نگاه میکنند[2] و میبینند کسی که داعی و راهنمای او بوده است، گرفتار عذاب شده است.
خداوند انشاءالله به همه ما توفیق بدهد که مسئولیت و رسالت علم را بشناسیم و بدانیم که علم مسئولیتآور است و ما را موفق کند تا به آنچه که یاد میگیریم عمل کنیم.
[1] . الكافي، ج1، باب استعمال العلم، ص14، ح1؛ علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج2، باب استعمال العلم والاخلاص، ص34، ح30 . (البته این روایت در عدة الداعی نیز نقل شده و مرحوم مجلسی این حدیث را از آن نقل کرده است).
[2] . در مسئلة معاد بحث میشود که اهل بهشت بر اهل جهنم احاطه دارند و میتوانند آنها را ببینند و با آنان سخن بگویند.