آیت الله سید جواد علوی بروجردی، همزمان با فرارسیدن میلاد باسعادت کریمه اهل بیت(ع)، با اشاره به این که وجود مقدس حضرت معصومه(س) در لسان ائمه اطهار(ع)، موقعيت ممتاز و ويژهاي داشته است، اظهار داشت: امام صادق(ع) پيش از ولادت آن بانوي گرانقدر، به اصحابش فرمودند "پاره تن من در قم دفن خواهد شد و نام او فاطمه است".
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: امام هادي(ع) نيز زيارتنامه براي ايشان ايراد فرمودند که ظاهراً تنها زيارت نامه منصوصي است كه از امامان معصوم(ع) دربارة امامزاده ها صادر شده است.
وی با اشاره به فرازی از سخنان امام هادی(ع) در اين زيارتنامه «یا فاطِمَةُ اِشْفَعى لى فِى الْجَنَّةِ فَاِنَّ لَكِ عِنْدَاللهِ شَأْناً مِنَ الشَّأْن...»، ابراز داشت: اين سخن يك فقيه و عالم نيست؛ بلکه سخن امام معصوم(ع) است و باید به این نکته اشاره کرد که شخصيت حضرت فاطمه معصومه(س) آنچنان بالا و والاست كه امام هادي(ع) چنين تعبيري درباره ايشان به کار برده اند.
*چرا به قم «حرم اهل بیت(ع)» می گویند؟
آیت الله علوی بروجردی با بیان این که دربارة فضيلت زيارت ايشان روايات متعددي وارد شده و ائمه(ع) اهتمام و عنايت ويژهاي به این بانوی بزرگوار داشتند، خاطرنشان ساخت: دلیل نامیدن قم به نام حرم اهل بیت(ع)، وجود حضرت فاطمه معصومه(س) است. امام صادق(ع) تعبیر فوق العاده ای درباره حضرت و قم دارند و ميفرمايند «إِنَ لِلّهِ حَرَماً وَ هُوَ مَكَةُ وَ إِنَ لِلرَّسُولِ (ص) حَرَماً وَ هُوَ الْمَدِينَهُ وَ إِنَ لِأَمِيرِالْمُؤْمِنِينَ(ع) حَرَماً وَ هُوَ الْكُوفَهُ وَ إِنَ لَنَا حَرَماً وَ هُوَ بَلْدَهٌ قُمَّ وَ سَتُدْفَنُ فِيهَا امْرَأَهٌ مِنْ أَوْلَادِي تُسَمَّي فَاطِمَةَ فَمَنْ زَارَهَا وَ جَبَتْ لَهُ الْجَنَةُ / خداوند حرمي دارد كه مكه است و رسول خدا حرمي دارد كه مدينه است و براي اميرالمؤمنين حرمي ديگر است كه كوفه است و براي ما اهلبيت حرمي ديگر است كه آن شهر قم است و به زودي بانويي از اولاد من در آن دفن مي شود كه نامش فاطمه است. پس هر كه او را زيارت كند بهشت بر وي واجب مي شود».
*ورود حضرت به قم
وی با اشاره به این که زمانی که حضرت معصومه(س) وارد قم شدند، مورد استقبال طبقات گوناگون مردم قرار گرفتند، تصریح کرد: مردم قم در عصری از آن حضرت استقبال كردند كه تمام مملكت در اختيار قواي حکومتي بنيعباس و به گونهاي بود که خود حضرت عليبنموسي الرضا(ع) هم كه به اجبار به مشهد و طوس رفته بودند، در فشار قرار داشتند.
این استاد حوزه ادامه داد: حضرت معصومه(س) و همراهانشان پيش از آن که به قم بيايند، مورد هجوم قواي عباسي قرار گرفته و بسياري از همراهان آن حضرت به شهادت رسيدند و خود ايشان نيز بر اثر اين واقعه دچار بيماري و كسالت شدند؛ چنانکه اقامت ايشان در قم بسيار كوتاه شد و بر اثر همان بيماري درگذشتند.
* اشعری ها
آیت الله علوی بروجردی با بیان این که در آن زمان، قم مركز شيعه بود و اشعري ها که از ياوران اهلبيت(ع) بودند، در آن سکونت داشتند، افزود: اشعريها در شرايطي که در همه جا عرصه بر خاندان رسالت تنگ بود، هميشه مدافع حريم امامت و ولايت بوده و از ميان ايشان روات برجستهاي برخاست.
وی با اشاره به ویژگی های شخصيتی حضرت معصومه(س) و عنايت ويژه اهل بیت(ع) به آن حضرت، اظهارداشت: روايات بسیاری درباره شهر قم وارد شده است که در برخي به شيعيان توصيه شده است که در آخرالزمان به قم پناه ببريد و همچنين از روايات استفاده مي شود که "مركز العلم ينتقل في آخر الزمان من الكوفة إلى قم".
*حوزه علميه قم
این استاد حوزه با بیان این که از آن زمان تاکنون، بارگاه ملکوتی کریمه اهل بیت(س) مايه بركت برای قم بوده و حوزه مقدس علميه به بركت ايشان شكل گرفته است، ابراز داشت: نخستين حوزه علميه در نجف و با قدمت هزار سال در جوار بارگاه مقدس اميرالمؤمنين(ع) شکل گرفت؛ چراکه حضرت امیر(ع) باب علم پيامبر(ص) بوده و طبيعي است که مرکز اصلي حوزه علميه باشد؛ اما پس از حوزه نجف، قم به برکت وجود مقدس حضرت معصومه(س) به بزرگترين و مهمترين حوزه علميه در جهان تشيع تبديل شد؛ به گونهاي که حتي در خراسان نيز چنين حوزهاي شكل نگرفت.
*مراجع تقلید و توسل به حضرت معصومه(س)
آیت الله علوی بروجردی با اشاره به این که مراجع و زعماي اين حوزه هميشه در خصوص توسل به حضرت معصومه(س) و زيارت ايشان توجه ويژهاي داشتند که بايد سرمشقي براي ما باشد، خاطرنشان ساخت: گمان نكنيم بهصرف طلبه بودن و درس خواندن، حضرت از ما راضي خواهند بود؛ بلکه بايد همواره در حرم ايشان حضور پيدا کرده و به آن حضرت متوسل شويم.
وی با اشاره به این که حوزه علمية قم به برکت وجود مقدس حضرت معصومه(س)، از دورانهاي سخت و پرفراز و نشيبی به سلامت عبور کرده است، بیان داشت: يکي از اين دورانها، دوران خفقان رضاخاني است که مرحوم آیت الله سلطانی نقل ميکردند "در آن زمان براي درس خواندن مجبور بوديم به بيرون شهر و به روستاها و مزارع رفته و به درس و مباحثه بپردازيم و شبانه از طريق رودخانهاي كه در پشت مدرسه فيضيه قرار داشت، پنهاني وارد مدرسه مي شديم و غذا و وسايل مورد نياز را برمي داشتيم و مي برديم".
*شيخ عبدالکريم حائري و توسل به حضرت
استاد حوزه علمیه قم با بیان این که شيخ عبدالکريم حائري(ره) در آن زمان زعيم حوزه بود و مرجعيت شيعه را بر عهده داشتند، تصریح کرد: هنگامی كه روزگار بر ايشان سخت مي شد، به حرم بی بی کرامت رفته و به حضرت متوسل مي شدند و از آن حضرت ميخواستند که از حوزه علميه محافظت نمایند.
آیت الله علوی بروجردی با اشاره به این که پس از دوران مشروطيت و در پي آن، پديدار شدن جريان بهاصطلاح روشن فكري، روحانيت نزد مردم بسيار كمارزش شده بود، گفت: طبيعتاً به سبب بروز این مسائل، وجوهات نيز كم و در نتيجه ايشان در پرداخت شهريه به طلاب به مشکل افتاد؛ در حالي که تعداد طلبهها در آن زمان حدود 300 نفر بود و ایشان حتی نمی توانستند شهرية آنان را بپردازند. در آن شرايط، مرحوم حاج شيخ عبدالکريم حائری به حضرت معصومه(س) توسل پيدا مي كردند و در اين زمينه قضاياي مختلفي نقل شده است.
* ارادت آيتالله بروجردي به آستان کريمه اهل بيت(س)
وی در ادامه به نقل دو جریان از مرحوم آیت الله العظمی بروجردی(ره) در بيان اهميت و ارزش حضرت فاطمة معصومه(س) پرداخت و گفت: زماني که ایشان، تنها مرجع تقليد روزگار خويش بود، اطراف حرم مطهر، خانه و مغازه و مسافرخانه بود و ايشان به منظور ساخت مسجد اعظم، اين زمين ها و خانهها را خريداري کردند تا اين که حدود 14هزار متر زمين فراهم شد و بناي مسجد اعظم را در آنجا برپا کردند که هماکنون جزو حرم مطهر شده است.
*چرا در کنار قبر آیت الله بروجردی، قبر دیگری وجود ندارد؟
آیت الله علوی بروجردی ادامه داد: به ياد داريم که هنوز همه زمينهاي اطراف حرم خریداری نشده بود که ايشان خانة كوچكي را که هماکنون محل قبرشان است، از مال شخصي خود خريده و قبري براي خود کندند و بقية زمين را وقف مسجد کرده و به همين دليل، اکنون در اطراف قبر ايشان نمي توان کسي را دفن کرد.
وی افزود: ايشان در اين زمينه دو وصيت كرده بودند: نخست اين که قبر ايشان مساوي زمين باشد و آن را بلند نكنند و دوم اين که خانهاي که قبر ايشان در آن قرار دارد، مسير حرم مطهر حضرت معصومه(س) باشد؛ چنانکه تا مدتها اين محل، راهرويي بود که خيابان موزه را به صحن مسجد اعظم متصل ميکرد.
*قبرم با خاک قدم زائران متبرک شود!
این استاد حوزه یادآور شد: وصيت آيتالله العظمی بروجردي(ره) اين بود که قبر ايشان که همسطح زمين است، در مسير رفتوآمد زائران حضرت معصومه(س) قرار گيرد و خاك كفش آنان روي قبر ايشان بريزد و بدين ترتيب، قبرشان به خاک قدم زائران آن حضرت متبرك شود.
*پاسخ رد به درخواست شاه عربستان
آیت الله علوی بروجردی به نقل داستانی دیگر از آیت الله العظمی بروجردی(ره) پرداخت و اظهار داشت: پس از مرگ عبدالعزيز، پادشاه عربستان، نخستين فرزندش سعود جانشين او شد. وي در آن زمان سفري به ايران داشت و در خلال اين سفر اظهار تمايل كرد كه براي ملاقات با آيتالله بروجردي به قم بيايد، از اينرو وزير خارجة عربستان همراه با وزير دربار آن وقت ايران به قم آمدند كه از آقاي بروجردي براي ملاقات با پادشاه عربستان وقت بگيرند.
وی ادامه داد: بسياري از بزرگاني که بعدها به مقام مرجعيت رسيدند و در آن زمان همراه آقاي بروجردي بودند، اصرار داشتند كه ایشان به پادشاه سعودي وقت بدهند؛ چون حرمين شريفين در دست آنهاست و ما براي انجام مناسک حج بايد به آنجا برويم، افزون بر اين، صرف حضور پادشاه سعودي نزد يك مرجع شيعه، بسيار ارزش داشت که در نتيجه اصرار داشتند اين ديدار انجام شود؛ اما مرحوم آيتالله بروجردي این درخواست را نپذيرفتند.
استاد حوزه علمیه قم اضافه کرد: فرستادگان پادشاه عربستان شب را ماندند و فرداي آن روز دوباره درخواست خود را تكرار كردند، اما آيتالله بروجردي باز هم نپذيرفت. بزرگان و همراهان ایشان از این مرجع تقلید پرسيدند كه آقا چه اصراري داريد، نپذيريد و آمدن شاه عربستان، نشانة عزت مرجعيت شيعه است؛ البته مرحوم آيتالله بروجردي، خود به اين مسائل کاملاً آگاه بودند و در پاسخ به اطرافيان گفتند "اگر پادشاه سعودي به قم بيايد، به ديدن من مي آيد؛ ولي چون وهابي است، به زيارت حضرت فاطمة معصومه(س) نمي رود و اگر پادشاهي به قم بيايد و به زيارت بانوی با کرامت نرود، هتك حرمت آن حضرت و نيز هتك حرمت اهلبيت(ع) است و من منشأ اين هتک حرمت خواهم بود؛ بنابراين، پادشاه سعودي را به حضور نمي پذيرم".
*توسل به حضرت معصومه(س) منشأ آثار و برکات
آیت الله علوی بروجردی به تبیین شخصیت با عظمت حضرت فاطمه معصومه(س) از نگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره) پرداخت و ابراز داشت: البته لازم نيست شخصيت والاي کریمه اهل بیت(س) را فقط از بيانات امثال آيتالله بروجردي بشناسيم، ولي بيانات و ارادتهاي ايشان نشاندهنده آن است كه مرجع تقلیدی همچون ایشان نسبت به حضرت فاطمة معصومه(س) چگونه فكر مي كردند و اين که ما بدانيم چه گوهري در اختيار داريم.
این استاد حوزه با اشاره به این که عالم شدن ساده نیست و باید در این راه زحمت کشید و اگر عنايت این بانوی کرامت نباشد، زحمت ها ثمری ندارد، خاطرنشان ساخت: اگر عنايت اهل بیت(ع) نباشد، همه امكاناتي که فراهم شده است، بياثر خواهد شد و صدها مشكل در سر راه پیش خواهد آمد تا کار را رها کنيم.
*از کریمه اهل بیت(س) کمک بگیریم
آیت الله علوی بروجردی در پایان یادآور شد: براي آن که بتوانيم در جامعه شيعه منشأ اثر باشيم و تحول علمي و اجتماعي ايجاد كنيم، بايد به حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) بزرگوار رفته و از آن حضرت کمک بگيريم و مراقب باشيم که اين توسلها و ارتباط خاص با حضرت معصومه(س) را در هيچ شرايطي از دست ندهيم.