بسم الله الرحمن الرحيم
در آستانه رحلت حضرت معصومه (سلام الله عليها)آيت الله العظمي سید محمد جواد علوی بروجردی طي سخناني در ديدار سردار کاظم مجتبايي، فرمانده نيروي انتظامي استان قم فرمود:
جایگاه قم در کشور و مشكلات آن
شهر قم با ديگر شهرها از جهات مختلف تفاوت دارد، غير از اينكه خودش كلان شهر است و جمعيت زيادي دارد و اين جمعيت، از جهت فرهنگي يك دست، متحد و هماهنگ نيستند، مهاجرين فراوان از جاهاي مختلف به اين شهر مقدس آمدند. لذا اين امور، وضع فرهنگي را مختل ميكند.
همچنين شهر قم داراي موقعيت مكاني، جغرافيايي و شرايط اقتصادي و سياسي خاص است و نيز قم با قرار گرفتن در مركز كشور از راههاي اصلي و مركز تردد مسافرين به جنوب، غرب و شرق كشور است و به جهت تماس با مردم و فرهنگهاي مختلف مشكلات خاص خودش را دارد. اينها مجموعهاي از مشكلات و شرايط خاص شهر مقدس قم است. بايد به اين مشكلات، مسئله فقر و رواج عجيب و غريب اعتياد را اضافه كرد. البته اعتياد جهات مختلف دارد، جهات اقتصادي و سياسي كه لازم است تمام جوانب آن بررسي شود، افرادي در داخل و يا بيرون اين مملكت هستند كه جوانان ما را معتاد ميكنند. لذا بايد ريشهاي اين مشكل را علاج كرد، اعتياد يك معذل فرهنگي براي ما است و متاسفانه در شهر ما هم بسيار مساله جدي است. و چنانچه مستحضر هستيد تنها با برخورد امنيتي و انتظامي نميتوان مسئله اعتياد را حل كرد، اما در مجموع كار شما داخل ميشود.
متاسفانه فرهنگ عمومي مردم در احترام به قانون راهنمائي و رانندگي مناسب و جالب نيست. البته در همه كشورها و حتي در جايي هم كه مسئله فقر مطرح نيست و سطح فرهنگ مردم بالا است، درصدي از مردم قانونگريزند. حتي در جوامعي كه خيلي مدعي پيشرفت هستند، محلاتي در شهرهاي آنان وجود دارد كه حتي پليس هم جرات ورود در اين محلات را ندارد.
قم حرم اهل بيت و دينداري مردم آن
آنچه براي همه ما و شما مقتنم است، وجود بارگاه قدسي حضرت معصومه (سلام الله عليها) ميباشد. اين بارگاه قدسي ميتواند يك اطمينان قلب و پشتوانه عقيدتي و فكري باشد و زحماتي كه در اين مسير كشيده ميشود، خدمتگذاري به آستانه مقدسه حضرت معصومه(سلام الله عليها) و عبادت است. آن هم در شهري كه از زمان امام صادق (عليه السلام) حرم اهل بيت نامگذاري شده است.
جهات مثبت بسياري در مردم و شهر مقدس قم وجود دارد، براي نمونه عمده مردم ما داراي روحيه تدين و دينداري هستند و اين مساله در بعضي از مواقع مثل ايام محرم و مراسم دعاي عرفه و ديگر مراسمات مذهبي بسيار واضح و قابل ملاحضه است، اقشار مختلف مردم در اين گونه مراسمات شركت ميكنند.
ضرورت برنامهريزي براي حل مشكلات جوانان
آنچه مهم است و بايد به آن توجه خاص شود اين است كه به واسطه برخي مشكلات يك مقدار جوانها را رها كرديم، وقتي به جوان گفته ميشود: بايد در زندگي هدف داشت يا دنبال اعتياد نرو، تشكيل خانواده بده و در اجتماع مسئوليت قبول كن، زماني اين سخنان تاثيرگذار است كه عرضهاي هم براي آنان داشته باشيم، وقتي نميتوانيم شغل مناسب، مسكن و موجبات ازدواج را براي او فراهم كنيم، نميتوان توقع داشت سخنان و توصيههاي ما در او تاثيرگذاري باشد؛ لذا عمدتاً جوانها مرتكب جرايم ميشوند، چرا كه جوان در سنيني قرار دارد كه خواه ناخواه هيجاناتي دارد، اگر اين هيجانات را به شكل صحيح كنترل و ارضاء نشود، از جهات منفي خودش را ارضاء ميكند، مانند اربده كشي، نشست و برخاست با رفقاي سوء، استعمال مواد مخدر مخصوصا مواد مخدر جديد؛ گاهي به گونهاي پيش ميرود كه ديگر راه بازگشت ندارد.
حضرت آيت الله علوي در ادامه فرمودند: كار شما، مخصوصا در شرايط حاضر سخت و دشوار است، از اين رو، برنامهريزي، هماهنگي و ارتباط با گروههاي مختلف اجتماعي بسيار در پيشرفت كار شما تاثير گذار است. نهادهايي در شهر وجود دارد كه اينها ميتوانند براي شما كمك باشند، مثلا بيش از هزار هيئت مذهبي در شهر قم داريم، اين هيئتها - همانند احزاب - در محرم مردم و جوانان را جذب ميكنند، ميتوان با هماهنگي و ارتباط برقرار كردن دائمي با آنان بسياري از كارهاي فرهنگي شايسته را مديريت و انجام داد. مساجد نيز محل تجمع مردم و جوانان است، لذا براي كار فرهنگي و آشنا كردن مردم با قانون، مكان مناسبي ميباشد. نكته اساسي و مهمي كه بايد در اين شرايط سخت بدان توجه داشت، اين است كه ما چارهاي جز ارتباط بيشتر با مردم نداريم. اگر شما بتوانيد با ارتباط با مساجد و هيات مذهبي آنها را با خود همسو كنيد به گونهايي كه مردم خودشان احساس مسئوليت كنند، خيلي از امور را به خوبي و به نحو شايسته انجام ميدهند. بسياري از مردم دوست دارند نظم و ترتيب و قانون حاكم باشد، چرا كه برقراري نظم و قانون را به نفع خودشان ميدانند، فقط بايد اين مطلب را فراگير و عمومي كرد، تا بتوانيد عصيان در طبقه خاصي را كنترل كنيد.
ايشان در ادامه فرمودند: نكته اساسي ديگر كه بايد به آن توجه ويژه داشت، بايد نهادهاي فرهنگي و اجتماعي براي نشاط و تخليه هيجانات جوانان برنامه ريزي كنند، مانند تشويق به كارهاي ورزشي، علمي، پژوهشي و تشكيل مجامع علمي و انجمنهاي علمي در كنار مدارس براي تحقيق و پژوهش و اين امور كارها راههايي است كه ميتوان جوانان به آن سمت سوق داد و شوق و نشاط در آنان به وجود بياوريم. آنچه در اين مسير مهم است، براي اوقات فراغت مردم و جوان سرگرميهاي مشروع ايجاد شود كه وقت اضافه خود را آنجا بروند مانند آماده و تاسيس و درست كردن پارك هاي متنوع و برپايي نمايشگاههاي مختلف. البته بايد توجه داشت، اثر كارهاي فرهنگي تدريجي است و نميتوان توقع داشت، همه جرايم در يك شهر به يكباره از بين برود. بنابراين، بايد در اين گونه امور هماهنگي تنگاتنگي با نهادهاي مسئول باشد.
برخورد صبورانه و محبتآمیز نیروی انتظامی با مردم
يكي از نكاتي كه ائمه طاهرين به ما تعليم و به آن عمل ميكردند، عبارت است از اينكه نسبت به مردم بايد مهربانتر برخورد كرد و با حالت پدرانه به آنها نگاه كرد، همچنين در روايات ما وارد شده هميشه به مجرم به عنوان مريض نگاه كنيد. منتهي بيمار را براي مداوا به بيمارستان ميبرند؛ اما مجرم را در جاي ديگر و به نحو ديگر بايد مداوا كرد، حتي اگر مجرم مرتكب قتل شده باشد و بايد اعدام شود، مثل بيماري كه سرطان دارد و دكترها از بهبودي او نااميد شدهاند و ميداند امروز بيشتر زنده نيست، در عين حال دردش را تخفيف ميدهند و او را به حال خودش رها نميكنند. بنابراين همان گونه كه هيچ طبيبي در هيچ شرايط از بيمار خودش نااميد نميشود، حتي در شرايط سخت جنگي- مانند برخي از اطبا در دوران جنگ تحميلي ميگفتند، در بعضي وقتها مانند زمان عملياتها و پاتك دشمن پشت سر هم مجروح ميآوردند، اگر ميخواستيم به تعداد مجروحين فكر كنيم، بايد دست از كار ميكشيديم، اما با حوصله و آرام آرام به مجروحين رسيدگي ميكرديم- الان هم در اين شرايط خاص هرچه قدر مشكلات اضافه شود، نميتوانيم وظايف خود را رها كنيم. ما هم بايد با مجرم در تمام حالات به وظايف خود نسبت به مجرمين عمل كنيم، مجرم يك حقوق شرعي و يك حقوق انساني دارد، بايد آنها را رعايت كنيم. هرچند اگر او اعدام شود، اما ديگران و بستگان او هستند و بايد اعتماد آنان را جلب كنيم؛ بايد كاري كرد كه همه به چشم بيمار به مجرم نگاه كنند نه به عنوان يك معارض و خانواده او بگويند شما به عنوان متولي و يك پدر مهربان كارهاي آنها را پيگيري ميكنيد.
فرهنگسازي و افزايش مشاركت مردم
گاهي از اوقات افرادي كه فكر خودشان خطا است، مطالب نادرست را القا ميكنند و مامور نيروي انتظامي را متهم كنند، مانند هم دستي با مجرمين و يا اطلاع داشتن و عدم تلاش لازم براي پيگيري، اين سخنان براي كسي كه مال باخته و يا مشكلات دارد به حساب اينكه ضربهاي به او وارد شده زود جا ميافتد. شما بايد اين آثار سوء را خنثي كنيد. مثلا گاهي از اوقات شخصي را به عنوان اعتياد و شرارت را گرفتيد، شما طبق وظيفه آدم شرور را بايد بگيريد، اما پدر و مادر، خانواده، همسر و بچههاي او مجرم نيستند. شما بايد به نحويي عمل كنيد كه خانوادهها متوجه شوند، شما قصد اصلاح جامعه را داريد و به فكر آنها هستيد تا در مواقع لازم مجرمين را معرفي كنند، حتي بچه معتاد خودشان. لذا اين امور نياز به فرهنگ سازي بين مردم دارد، تا اعتماد به پليس و نيروي انتظامي ايجاد شود. پس از جلب اعتماد، خود به خود قانون شناسي و رعايت قانون به همراه ميآورد. و اين شعار، هر كسي پليس خودش باشد، آرام آرام به وجود ميآيد. وقتي مردم احساس كنند خودشان صاحب كار هستند، علاقمند به كار و همكاري ميشوند. البته لازم به يادآوري است كارهاي فرهنگي دير نتيجه ميدهد، اما بايد شروع كرد. انشا الله با برنامه ريزي فني و علمي در جهات مختلف و نيز با فرهنگ سازي و محبت در دل و فكر مردم رسوخ كرد. و انشا الله دست در دست هم و در كنار هم محيط قابل تحملتري براي زندگي مردم به وجود بياوريم. از خداوند متعال و از ارواح معصومين (صلوات الله عليهم اجمعين) ميخواهيم كه شما را بيشتر ياري كنند و شما هم بدانيد كه كار شما در اين شرايط مجاهدهاي في سبيل الله است و عنايت و الطاف حضرت فاطمه معصومه (سلام الله عليها) همراه شما و راهنماي شما خواهد بود
والسلام عليكم ورحمة الله وبركاته